De bodem is alles van de minerale grondlaag tot aan het grondoppervlak. Het is een mengeling van bodemmineralen, andere stoffen, organisch materiaal, bodemleven, lucht en bodemwater. Er bestaan verschillende soorten bodems. Afhankelijk van de textuur, structuur en samenstelling verschilt het vochtvasthoudend vermogen en het vermogen om verzuring te bufferen.
Een gezonde bodem is een bodem zonder extreme verzuring, met voldoende bodemleven, die organisch materiaal bevat en niet samengedrukt is.
Dat samendrukken treedt op als er met zware machines, mountainbikes of zeer veel wandelaars op een bodem wordt gereden of gelopen.
De bodem en klimaatverandering
Lees meer
Verdroging en verzuring zijn allebei voorspelde gevolgen van de klimaatverandering. Een gezonde bodem kan veel vocht vasthouden in tijden van droogte dankzij het aanwezige organische materiaal. Een gezonde bodem zal bovendien niet extreem verzuren door de aanwezigheid van een goede chemische buffer.
Extreem zure en/of droge bodems verzwakken de planten en bomen die erop staan waardoor ze minder goed tegen andere drukken kunnen. Een ziekteparasiet zal bijvoorbeeld gemakkelijker vat hebben op een verzwakte boom dan een gezonde, vitale boom.
Een gezonde bodem is dus van cruciaal belang voor een klimaatweerbaar bos.
Naast de bomen, vormt de bodem eveneens een groot koolstofreservoir door het aanwezige organische materiaal en de wortels die zich er bevinden.
Hoe verwezenlijken we dit?
Lees meer
Een gezonde bodem bekomen we door verschillende maatregelen. Eerst en vooral komt het erop aan om de bodem te beschermen van bodemverdichting. Dit doen we door duidelijke paden aan te leggen waar wel enige verdichting kan optreden. Daarnaast voorzien we vaste pistes waar zware machines mogen rijden tijdens en dunning of kapping.
Daarnaast kunnen we het vochtvasthoudend vermogen verhogen door meer dood hout te laten liggen of expliciet toe te voegen aan de bodem.
Extreme verzuring kunnen we tegengaan door de boomsoortensamenstelling aan te passen. De bladeren van beuken en de naalden van naaldbomen hebben een zeer verzurend effect op de bodem. Soorten inbrengen zoals linde en hazelaar met een goed verteerbaar blad, stimuleren het bodemleven en helpen de verzuring tegen te gaan. Tot slot kunnen we ook overgaan op drastischere maatregelen, zoals steenmeel of andere zuurbufferende stoffen toe te voegen aan de bodem.
Deze pagina is een onderdeel van de klimaatwandelpaden.
Ga op zoek naar kriebeldiertjes! Graaf een putje in de bosgrond en ontdek welke diertjes er leven. Nadien leg je de aarde best terug zodat de bodem niet te veel verstoord wordt.
uitbreiding
Uitbreiding: Tel hoeveel dieren je van volgende categorieën vindt:
Spinnen
Kevers
Pissebedden
Wormen
Andere
Opdracht: Kleurenwaaier (zoektocht; actief+)
Ik doe mee!
Je zou versteld staan hoe divers een bodem kan zijn. Er zijn enorme verschillen in dierenleven, geur én kleur. Houd onderstaande kleurenwaaier bij de grond en probeer de kleur(en) van de bodem te matchen met één van de kleuren op de waaier.
