De Wase bosrenovatie

Met het Leaderproject De Wase bosrenovatie willen we de biodiversiteit verhogen en de bosbodem verbeteren. De naaldbossen in het Waasland zijn erg kwetsbaar door een samenspel van droogte, ziektes en een verarmde bodem. Het is nodig ze te revitaliseren met een uitgekiende mix van boomsoorten, plantmethodes en bodemverbeteraars.

De bosrenovatie komt neer op de transformatie van eentonige naaldbossen naar gemengde, biodiverse bossen die beter bestand zijn tegen de klimaatverandering om verdere aftakeling te voorkomen.

We kiezen hierbij voor de meest innovatieve technieken, zoals de aanplant van kloempen onder scherm en het toevoegen van steenmeel om verzuring van de bodem tegen te gaan en het bodemleven een boost te geven. Daarnaast willen we via opleidingen en activiteiten de kennis over duurzaam bosbeheer met een zo divers mogelijk publiek delen.

Dit project is een initiatief van Bosgroep Oost-Vlaanderen, met de steun van Europa, Vlaanderen, Provincie Oost-Vlaanderen en gemeenten Stekene, Waasmunster, Wachtebeke, Moerbeke, Sint-Gillis-Waas, Beveren en Lochristi. Via deze samenwerking willen we Wase boseigenaars motiveren om hun bos nu aan te passen zodat deze beter opgewassen zijn tegen de klimaatextremen van morgen. Net zoals je je huis renoveert opdat het nog lang mee kan gaan.

Een duurzame toekomst voor onze bossen

In het Waasland groeien voornamelijk homogene naaldbossen. De vitaliteit daarvan gaat jaar na jaar achteruit. Klimaatextremen maken de bomen vatbaar voor ziektes. Een ander groot probleem is de verzuring van de zandbodem door jarenlange opstapeling van moeilijk verteerbare naalden en overmatige stikstofdepositie. Hierdoor spoelen de voedingsstoffen versneld uit en sterft het bodemleven af.

In 2021 startten we met het project Klimaatgezonde en weerbare bossen voor het Waasland om het probleem van de ingestorte fijnsparbossen aan te pakken. In 2022 schakelden we een versnelling hoger met het project Klimaatrobuuste en veerkrachtige bossen voor het Waasland. Op twee jaar tijd werd maar liefst 64 hectare aangetaste naaldbossen future proof gemaakt. Met dit nieuwe project gaan we verder pro-actief aan de slag in aftakelende bossen om ze vitaler te maken en is er meer aandacht voor een gezonde bodem.

• Meer diversiteit en structuur door de aanplant van kloempen onder scherm. Een kloemp is een groep boompjes die in nauw plantverband worden geplaatst en zorgen voor verjonging van het bos. De boompjes groeien op onder de kroon van de reeds aanwezige volwassen bomen die hen beschermen tegen extreme zonneschijn. Zo krijg je ook een mooi gelaagde structuur in het bos met bomen die verschillen in leeftijd en hoogte. De boomsoorten die we aanplanten zijn standplaatsgeschikt en hebben een rijk strooisel. Dat wil zeggen dat ze bladeren hebben die makkelijk verteren en zo nutriënten in de bovenste laag van de bosbodem brengen.
• Bodemverzuring tegengaan door het toevoegen van steenmeel. Uit recent onderzoek blijkt dat door toediening van steenmeel kleine zones ontstaan die minder zuur zijn en rijk aan mineralen. Hierdoor start het bodemleven terug op en krijg je een gezonde humusvorming. Een gezonde bodem verhoogt de overlevingskansen van het bos aanzienlijk, zorgt voor meer CO2-opslag in de bodem en een betere vochthuishouding. Dit alles leidt tot een veerkrachtiger bosecosysteem dat beter bestand is tegen klimaatextremen.
• Jonge aanplant beschermen tegen wild. We stimuleren het gebruik van ecologische wildbescherming, met name kokers die in tegenstelling tot de klassieke plastic netjes of kokers bio-afbreekbaar zijn.