Bosvragen
Heb ik een vergunning nodig?
• Landbouwgebied: vergunning aan te vragen bij de gemeente (art. 35 veldwetboek). Gemeente vraagt (niet-bindend) advies bij Departement Landbouw en Visserij.
• Groene gewestplanbestemming (vb: natuur, bos, park, ….): natuurvergunning indien wijziging van vegetatie, kleine landschapselementen, reliëf of waterhuishouding.
• VEN (Vlaams Ecologisch Netwerk) : VEN-ontheffing op het verbod voor het wijzigen van vegetaties aan te vragen bij ANB (Agentschap voor Natuur en Bos)
• Gelegen in beschermd landschap: toelating te vragen bij Agentschap Onroerend Erfgoed
• Andere gewestplanbestemmingen (vb: woongebied, industriegebied,….) : geen vergunning vereist
Wil je weten in welke gewestplanbestemming je perceel gelegen is? Dit kan je opzoeken op www.geopunt.be of vraag dit na bij het bosgroepsecretariaat.
Meer gedetailleerde info vind je ook hier.
Welke financieringsmogelijkheden zijn er?
Meer info vind je hier.
Wil je ook graag een perceel bebossen? Meer info en ondersteuning bij de bosgroep!
Een beheerplan maakt duidelijk wat een eigenaar wil doen met zijn eigendom, dit kan gaan over natuur, bos, grasland, water, bermen, kleine landschapselementen… Dit biedt een toekomstperspectief voor 24 jaar waarin alle beheermaatregelen die opgenomen zijn in het beheerplan vergund zijn en zo de administratie aanzienlijk verminderen gedurende de beheerplanperiode. Het opmaken van een beheerplan is niet verplicht maar biedt wel extra subsidiemogelijkheden, zowel beheer- als projectsubsidies, en fiscale voordelen.
Een beheerplan kan zowel individueel als gezamenlijk opgemaakt worden. Bosgroep coördineert de opmaak van gezamenlijke beheerplannen, waarbij de beheervrijheid van elke individuele beheerder centraal staat. Het is mogelijk om te kiezen uit vier types beheerplannen, overeenkomstig jouw ambitie tot het realiseren van natuurwaarden. Bij vragen hierover of interesse in de opmaak van een beheerplan aarzel niet om contact op te nemen met je bosgroep, zij kunnen je helpen met al je vragen hierover.
Je vindt ook alvast veel info in de brochures "Wegwijs in het beheerplan" en "Een natuurbeheerplan, iets voor mij?"
Bossen wordt volgens het Bosdecreet van 13 juni 1990 (Art. 3) als volgt gedefinieerd: “grondoppervlakten waarvan de bomen en de houtachtige struikvegetaties het belangrijkste bestanddeel uitmaken, waartoe een eigen fauna en flora behoren en die één of meer functies vervullen.” Of een met bomen begroeide oppervlakte aan deze definitie beantwoordt, hangt met andere woorden niet af van de ruimtelijk bestemming of de oppervlakte.
In de praktijk wordt vooral gekeken of er bosfauna en -flora aanwezig zijn en gaan we ervan uit dat als een strook bomen minstens 3 rijen breed is, het over een bos gaat. Bestaat de strook bomen slechts uit 2 rijen, dan is het geen bos en kan het kappen ervan onder de omgevingsvergunning voor stedenbouwkundige handelingen en de omgevingsvergunnning voor vegetatiewijzing(en) vallen. Daarnaast hanteert Natuur en Bos het criterium van de ‘bedekkingsgraad’. Dit is de verhouding van de totale oppervlakte van alle kroonprojecties ten opzichte van de totale bosoppervlakte. Als die die groter is dan 50%, dan spreken we van een bos. Twijfelgevallen worden door Natuur en Bos zelf beoordeeld.
Klik hier voor meer informatie.
Wat is geen bos?
- de fruitboomgaarden en fruitaanplantingen;
- de tuinen, plantsoenen en parken;
- de lijnbeplantingen en houtkanten, onder meer langs wegen, rivieren en kanalen;
- de boom- en sierstruikkwekerijen en arboreta die buiten het bos zijn gelegen;
- de sierbeplantingen;
- de aanplantingen met naaldbomen die uitsluitend bestemd zijn voor de verkoop als kerstboom. Een aanplanting wordt geacht niet langer aan deze voorwaarde te voldoen wanneer de gemiddelde hoogte van het bestand 4 meter heeft bereikt;
- alle tijdelijke aanplantingen met houtachtige gewassen in uitvoering van de verordeningen van de Europese Gemeenschap voor wat betreft het uit productie nemen van bouwland.
- de wissenteelt waarvan de bovengrondse massa periodiek tot maximaal drie jaar na de aanplanting of na de vorige oogst, in zijn totaliteit wordt geoogst.
- systemen voor grondgebruik waarbij de teelt van bomen wordt gecombineerd met landbouw op dezelfde grond, toegepast op een perceel landbouwgrond als vermeld in artikel 2, 12°, van het decreet van 22 december 2006 houdende inrichting van een gemeenschappelijke identificatie van landbouwer, exploitatie en landbouwgrond in het kader van het meststoffenbeleid en het landbouwbeleid en waarvan de aanmelding via de verzamelaanvraag en het aanplanten van de bomen gebeurde na het inwerking treden van het decreet van 20 april 2012 houdende diverse bepalingen inzake leefmilieu en natuur.
Zowel in openbare als private bossen gelden strikte regels voor het kappen van bomen. Kappingen die zijn opgenomen in een goedgekeurd beheerplan mogen onmiddellijk worden uitgevoerd en zijn niet meldingsplichtig. Let wel op als je afwijkt van deze beheerplanning, dan is het aangewezen om vooraf na te gaan of je geen officiële afwijking nodig hebt.
Voor alle andere kappingen die worden uitgevoerd om een bos te beheren en die niet leiden tot ontbossing, moet een machtiging worden gevraagd aan Natuur en Bos. Dit geldt ook voor het kappen van schaarhout (? Bedoelt men hakhout?), struiken en dode bomen op stam, gevallen bomen (vb. van windschade) en zelfs van Amerikaanse vogelkers.
Een zeer dringende kapping om veiligheidsredenen kan gebeuren zonder machtiging, bijvoorbeeld als bomen dreigen te vallen en zo meer schade wordt veroorzaakt. Voorwaarde is wel dat dit – samen met een motivering – ten laatste 24 uur na de kapping schriftelijk wordt gemeld aan Natuur en Bos.
Bij een kapping om sanitaire redenen moet dit – samen met de motivering – minstens 14 dagen voor het uitvoeren van de kapping schriftelijk aan Natuur en Bos worden meegedeeld. ‘Sanitaire redenen’ betekent: om verdere aantasting door ziekte te voorkomen.
Bij kappingen om veiligheidsredenen en sanitaire kappingen moet de bosbeheerder binnen de zes maanden na de kapping een voorstel van herstelmaatregelen ter goedkeuring aan het Agentschap voorleggen.
Voor het kappen van een boom die niet in een bos staat, is een omgevingsvergunning voor stedenbouwkundige handelingen nodig indien de boom een omtrek van minstens 1 meter heeft op 1 meter boven de grond – het zogenaamde maaiveld. Deze vergunning is aan te vragen bij de gemeente, die dit dan verder opvolgt.
Soms is een vergunning niet nodig. Dit is bijvoorbeeld het geval als de boom op een perceel staat in een agrarisch, woon- of industriegebied in de ruime zin (niet woonparkgebied) en tegelijk binnen de 15 meter rond een vergund gebouw en tegelijk op een huiskavel, vergunde (landbouw)bedrijfswoning of (landbouwbedrijfs)gebouwen (maar niet op de grens met het openbaar domein).
Veel gemeenten hebben echter hun eigen regels voor het kappen van bomen op huiskavels, met een eventuele verstrenging. Bij twijfel neem je best contact op met de gemeente. Ook bij dringende of acute kappingen zijn uitzonderingen mogelijk (met de toestemming van Natuur en bos of enkel door melding aan het Agentschap).
Bomen kappen in bepaalde gebieden en zones waarbij bos verdwijnt (ontbossing) en er een andere bestemming of gebruik aan de grond gegeven wordt, volgt een specifieke regeling.x
Gebruik bij het zaagwerk steeds veiligheidskledij: een helm met gehoor- en gezichtsbescherming, een zaagbroek, schoenen met stalen tippen, stevige handschoenen. Een ongeval is snel gebeurd en het kan jou ook overkomen! Een paar € 100 aankoopkosten wegen niet op tegen een levenslange verminking! Veilig werken in het bos is dus belangrijk. Vraag bij je Bosgroep naar kortingen bij de aankoop van beschermingskledij.
Zaagbroek
Een kettingzaag draait met een snelheid van 70 km/uur. Als de tanden van de ketting een onbeschermd lichaamsdeel raken, zijn de gevolgen ernstig. Bij ongevallen met kettingzagen worden meestal de benen geraakt, daarom is het dragen van een zaagbroek een must. Die is opgebouwd uit verschillende lagen vezels die het tandwiel laten vastlopen wanneer de kettingzaag in aanraking komt met de broek. Er zijn 3 types zaagbroeken: A, B en C. Bij type A loopt de beschermlaag door tot aan de buitenkant van de linkerbroekspijp en de binnenkant van de rechterbroekspijp. Dit type biedt voldoende bescherming en heeft het hoogste draagcomfort. Bij type B en C loopt de beschermlaag verder door, wat het draagcomfort vermindert. Heb je een lang zaagblad, kies dan wel voor een broek van een zwaarder type. De juiste maat kiezen is van belang: een te ruime broek zal sneller ‘omdraaien’ als de motorzaag de broek raakt. Kies ook voor een broek met versterkt kruis of stretchstof. En let op het CE-label, zo weet je zeker dat de broek beantwoordt aan de strenge EU-normen. Volg de wasvoorschriften strikt op zodat je broek nog lang zijn beschermende functie kan houden.
Valhelm
Bij het vellen van grote én kleine bomen is een helm sterk aangeraden. Ingedroogde en dode takken vallen soms eerder dan de boom zelf. Ook bij het knotten van bomen kan er al eens een tak richting hoofd zwiepen. Vervang de helm regelmatig want het plastiek kan na een tijd broos worden door blootstelling aan UV-stralen. De meeste helmen zijn tegenwoordig uitgerust met een UV-indicator: wanneer die wit uitslaat, is de helm toe aan vervanging. Maar het gevaar komt niet altijd van boven. Rondvliegende houtvezels, zwiepende takken of wegspringende steentjes kunnen in het gezicht gekatapulteerd worden. Een vizier kan hier een oplossing voor bieden. Als je helemaal zeker wil zijn, kies dan voor een combinatie met een aanslagvrije veiligheidsbril.
Gehoorbescherming
Een kettingzaag produceert zo’n 115 dB. Blootstelling aan 90 dB zorgt al na 3 uur voor blijvende gehoorschade. Kneedbare oordoppen vormen al een zekere bescherming, maar beter zijn losse of aan de helm bevestigde oorkappen die over de oren gaan. Of kies voor op maat gemaakte oordoppen!
Interessante links:
www.bosforum.be - Ontwikkeling van lange termijnvisie op bos in Vlaanderen
www.inverde.be - Expertise en opleidingen in de groensector
www.natuurenbos.be - Agentschap voor Natuur en Bos
www.ecopedia.be - Kennisplatform rond natuur, groen en bosbeheer
www.landelijkvlaanderen.be - Belangenvereniging voor land- bos en natuureigenaars
www.oewb.be - Waalse tegenhanger van De Bosgroepen
www.srfb.be - Koninklijke Belgische Bosbouwmaatschappij
www.pefc.be - Certificatiesysteem voor duurzaam bosbeheer